Prof. Y. Lupardi

Geregeld wordt de vraag gesteld: hoe oud zijn nu bepaalde kaarten. Is er b.v. al een nieuwe uitgave van Topo 25 nr. 40E ? Ik heb diverse overzichten gevonden bij Bridgis. hier de Topo 25 indeling en hier voor de Topo 50. Te zien is dat op dit moment de Topo 25 kaarten beter bij de tijd zijn dan de Topo50. Helaas: de Kabouters lopen wat achter op dit moment...

Als ik goed herinner stonden er zaken in deze link er over http://www.math.ubc.ca/people/faculty/cass...ting/page5.html maar het kan zijn dat je iets anders zoekt.

Heb jij even geluk want vlakbij (nauw ja, 2,5 km ZW) die positie (bij Gilze dus) zit in het Viaduct Tilburgse Baan A58 een GPS kernnetpunt: bronzen bout in steen RD en wel op positie (tot op de meter precies!) 126495 / 395401 Dat is in RD coordinaten. Misschien dat je (nog) niet weet wat dat is dus in WGS84 wordt dat: N51 g 32,8110m E 4g58,5755m Zoek dit punt op en je weet zonder twijfel waar je staat.

Dit laat mij denken aan iets uit het verleden: Weet iemand of ook die Geocaching Smurf verder aangekaart is? Zie dit draadje van enige tijd geleden.

Voor iedereen die twijfelt aan de nauwkeurigheid en juiste aanwijzing van zijn nieuwe GPS: er zijn in ons land zgn. GPS kernnet punten. Zie dit draadje bijvoorbeeld. De clou: als je zo'n punt weet te vinden in je buurt (en ze zitten op onderlinge afstanden van ongeveer 10 km) dan ben je zeker van de positie tot op 1 meter. En hoe precies een cache-positie is bepaald?, Joost mag het weten. En vindt je deze manier te omslachtig: meet dan eens uit mbv. van de KabouterBond Topo 25 kaarten b.v. waar je achtertuin zit (of je dakkapel :-). Die kaarten halen een nauwkeurigheid binnen de 5 meter. Dat moet ook voldoende zijn.

Zojuist keek ik naar WDR3 (Duitse derde TV-net) en daar was om 18.20 uur een reportage begonnen (in Service Zeit ,Technik) van ruim 5 minuten over geocaching. Ik kort bestek werd GPS, internet, cache pages, logboek, verstoppen, vinden, zoeken en dergelijke ten tonele gevoerd door een echtpaar met kind in kinderwagen die al 2 jaar bezig waren. Tupperware doos met inhoud werd getoond en verder alle lol die men heeft. Al met al leek het mij een goede publiciteit want hoe dan ook: onze hobby wordt bij een groeiend publiek bekend. Een detail dat verteld werd: aantal caches nu in Duitsland 1400 ?

En ken je de truc om plaatjes in je cachebeschrijvingen op te nemen: plaatjes die ook op de gc.com site verblijven? Een log-bericht maken met foto's erin. Dan kijken wat de URL van die foto's is geworden bij gc.com, dan in je cachebeschrijving die links zetten.

Ja, ik heb de reportage gezien. Goed gedaan. Duidelijk. Geocaching wordt zo ook in België goed bekend. En Volvo kan blij zijn dat ze in zee zijn gegaan met Speerpunt en Rovertje en alle mensen om de site en forum heen want dit is goede publicity. Geocaching.be prachtig in beeld, laten we hopen dat het trekt (zijn er al recente site-bezoekersaantallen statistieken? ). Ik zag het eerste stukje helaas niet van de uitzending. Heb ik de 4 WD gemist of kwam die totaal niet in beeld (hij werd wel genoemd)? Procifiat!

Ik heb even gekeken met de Mission Planner (ook te beschouwen als een Cache-zoek planner) wat voor vandaag de beroerde tijden voor ontvangst zijn vanaf Utrecht. Tussen 13.00 en 13.30 (zonder zomertijd dus dat zou zijn 14.00 tot 14.30 local time) vliegt de PDOP van de schaal. Dat is een barre tijd om een cache te vinden. Maar kort daarop is de satelliet constellatie weer slecht: 14.00 tot 14.30 (zonder zomertijd) zijn er maar 6 satellieten boven de horizon. Eigenlijk deze middag vanaf lunch tot na theetijd: bar slechte positiebepaling. Het draadje over deze software:Waar zullen de gps satellieten zijn? - Gunstige meetmomenten bepalen

Wel, ik was verkeerd voorgelicht: de GPS12 is bij Garmin nog altijd in productie. Hij staat in ieder geval niet in de lijst met 'discontinued' apparaten maar in de lijst waar ook de eTrex in staat. Daarmee wordt de GPS12 zo ongeveer het langst verkochte type handheld GPS!

Heden werd mij bericht dat de cache Leiden Urban 1 daterend van 27-11-2001 verdwenen is. En ja, hij is echt weg. Geen spoor meer van te bekennen. Er zat een briefje in met uitleg en een email adres. Ik heb nog niets gehoord. Dat de kabouters (het is hier een hangplek van ze) er vanaf weten lijkt mij sterk. Misschien toch de studenten? Of het stadse equivalent van een boswachter?

Ik ben af en toe verbaasd hoe goed bruikbare toeters en bellen uit het verleden zijn verdwenen in moderne GPS-en. Je zou zeggen dat met de verbeterde geheugencapaciteit, snellere CPU's e.d. een voortdurende functieuitbreiding van de GPS voor de hand ligt. En wat je nu ziet is: je krijgt gespecialiseerde GPS-en, voor zeilers, landrotten, scouts, geocachers ... Waarom kan een GPS voor een wandelaar ook niet blijven drijven zoals voor watersporters? Ik heb de mijne al een keer in een sloot laten vallen. Maar om op het citaat terug te komen: het herzien van een waypoint gaat makkelijk op mijn GPS12 via de waypoint definitie pagina. B.v. als ik via een kaart de positie tevoren had bepaald en ik wil hem 'echt' hebben nu ik er op sta. Of de positie van een cache blijkt niet te kloppen. Gewoon de DST op nul zetten en het waypoint floept naar de nieuwe plek. Wat GPS-en met zat geheugen ook niet meer schijnen te hebben: een waypoint commentaarveld van 16 posities.

Ja, ik voel mij heel gefopt omdat ik het veld bij invoer opeens een decimaal achter de komma zie verliezen. Ooit had ik de hoop dat dat ding soms zo intelligent was om dat invoerveld aan te passen aan de schaal van de map-page, maar nee.

Als ik zo een situatie kom en een richting en afstand moet gebruiken vanaf waar ik ben dan kijk ik eerst naar mijn positie. Die staat lekker in RD-coordinaten, dus in meters. Ik mark een waypoint. Voor richtingen van een veelvoud van 90 graden (N,O,Z,W) wordt het gewoon optellen of aftrekken. Dat doe ik op de waypoint definitie page. (Later dus: GOTO waypoint) Ik heb geen zakjapanner op zak dus dat wordt hoofdrekenen voor andere richtingen. Die voor veelvouden van 45 graden zijn simpel: 100 meter NO geeft 70 meter oost en 70 meter noord. (1/sqrt(2)). En voor waarden ertussen: gewoon lineair interpoleren. Want gelukkig zijn de aanwijzingen nooit voor ons 'vaar 50 km in richting 23,7 graden' . Afstanden tot een paar honderd meter geven zo een misplaatsing die meestal kleiner is dan de EPE van de GPS. Ik denk dat ik ook maard e methode van Barnold ga gebruiken: spaart een hoop kopzorgen.

De PTT clou (TGP op het moment geheten, wat volgend jaar weer kan veranderen) sinds de afschaffing (dus geen tariefsverhoging!) van het drukwerktarief is: het belstuk. Is het groter dan 38 x 26,5 x 3,2 cm dan past het niet meer in de genormaliseerde NEN-standaard brievenbusgleuf. Dan wordt het een pakket dat geen postzegels krijgt maar een speciale pakketsticker 0-5 kg voor 5,50 euro: het is een belstuk. Past het wel in de norm-gleuf dan kost het pakket (500-2 kg) 3 euro aan postzegels.

En als je caches wil gaan zoeken met de trein dan is er een nieuwe mogelijkheid bij: op een station een OV-fiets huren voor 2,50 per dag. Je moet wel lid van de OV-fietsclub worden van te voren. Stations die mee doen zitten vooral in de randstad (ook Haarlem), maar volgende maand komen er plekken in Twente bij. Zie maar bij: www.ov-fiets.nl

In de newsgroup sci.geo.satellite-nav kwam ik een bericht tegen van Richard van den Berg. Die heeft zich verder in de werking van de Terra Explorer verdiept en is er in geslaagd om aan de hand van een postcode ergens boven te gaan hangen in ons land. Het werkt super deluxe. Even mijn eigen postcode ingetypt en wat met camera instellingen gedaan en een sublieme foto van mijn huis is het resultaat.! En waar vindt je nu al dit fraais? Bij http://www.vdberg.org/freefly.html En voor de nieuwkomers wil ik even zeggen: afdrukken laten maken gaat prima via de Hema of Kruidvat digitale fotoservice.

En vandaag is het dan zover: internationale Trash-out dag. Ik had het er - even terug in dit draadje - al over. Tot op heden heb ik niet gezien dat het idee ergens bij iemand is aangeslagen. Maar mochten mensen in het kader van deze bijzondere dag compatibele activiteiten hebben ontplooid die de moeite van het vertellen waard zijn: kom maar op hier!

Er is al een 5 x 5 mm chipje gesignaleerd van Siemens die zowel GPS als Galileo signalen aan kan. Tenminste dat wordt beweerd. Je kan het lezen bij: http://www.theinquirer.net/?article=9115 waar ze lyrische teksten gebruiken zoals: "Siemens boffins create chip for Gallileo" Maar met opmerkingen zoals "However, a team led by Keith Tomkinson has modified technology developed for DAB (Digital Audio Broadcasting) for use as Gallileo satellite receivers. " kan ik weinig. Maar even verder lees ik dat het zelfs getest is en dat het werkt want: "His colleague, Zoran Dobrosavljevic, has developed a Gallileo satellite signal emulator so there's no need to wait for the first satellite to launch in 2004 before testing can start." En ik maar denken dat ze nog niet de uiteindelijke specificaties voor de Galileo signalen hadden vastgelegd.

Zo te zien in de lijst van gebruikte GPS-en ben je de enige met een Garmin Rino. Ook ik kan je niet verder helpen. Wel kan ik je verwijzen. Er is een groep die in het Engels over dit machientje praat http://groups.yahoo.com/group/garmin-rino/ Voor zover mij bekend worden ze niet officieel door Garmin verkocht in Europa omdat de frequenties van het walkie-talkie gedeelte hier anders in gebruik zijn dan in de USA. Zijn er radioamateurs in het forum die dit kunnen toelichten?

Als je niet weet hoe de kaart in elkaar steekt dan wordt het gokken. Het kan zijn dat er een projectie is gedaan met het oog op een metrisch raster. Zo iets als onze RD of Gauss-Krüger of Lambert. Maar dat gaat meestal alleen op voor kaarten tot schaal 1:100.000. In dit geval kan je gewoon lineair interpoleren. Bij een transverse mercator wordt de zaak meestal zo gedaan dat het UTM raster ook metrisch en lineair is maar scheef op de kaart loopt. Maar vaak is een kaart van zoiets groots als heel Nederland in een mercator projectie. Als je dan met graden gaat werken dan is de afstand in pixels van een graad bovenaan de kaart anders dan onderaan. Staan er lijnen op de kaart? En lopen die parallel? Verder: het is mij een raadsel hoe je zo'n grote kaart met software hanteerbaar wil krijgen. Gebruik je een paging-fileformat zoals ECW?

Dat is een kluif die ik niet kan laten liggen. En ja, na Visual GPS te hebben aangezet op de laptop, mijn zelfbouw antenne aan de Rockwell Jupiter GPS gehangen en 10 minuten gewacht (ijskoude start) stroomden de NMEA berichten binnen die gelogd konden worden. En inderdaad: de hoogte die aangegeven wordt (met het nodige op/neer ge-jojo) van mijn dakkapel klopt met eerdere metingen: 9,5 m. De GPS-en bevatten inderdaad een tabel oid. met de globale geoide, is mijn conclusie dan ook.

Ik wist niet dat de moderne GPS-en een tabel aan boord hebben van de hoogteverschillen van de WGS ellipsoïde met de globale geoïde. Wel was ik er al achter gekomen dat sommige GPS-en - als ze een ingebouwd Rijksdriehoeksmeting (RD, Dutch grid) hebben en dat gebruik je - dat dan de hoogte redelijk overeenkomt met de NAP. Ik dacht dat ze een correctie hadden ingebouwd in de berekening WGS84->RD.

Ik heb even zitten neuzen en google-en naar Marquant en dat is een huismerk van de Kijkshop. Wat Paulius verteld klinkt niet gek. Het laat mij denken aan mijn GPS12. De laatste jaren is er in de consumenten GPS geen grote verbetering geweest wat betreft techniek. Er zijn toeters en bellen bij gekomen (Egnos, inlaadbare kaarten, auto-navigatie etc) maar de ontvangers en antennes zelf zijn niet spectaculair beter geworden; niet gevoeliger en niet preciezer wat betreft positiebepaling. De zaak is wel energiezuinig geworden en heeft snel een koude en warme start. Mij is verteld dat de GPS12 uit productie is genomen. Wie weet gaat die met wat andere software erin en een andere behuizing wel door het leven als een Marquant... De maten kloppen in ieder geval. Gaan er ook 4 AA batterijen in?

Laat ik het simpel uitleggen (als ik zo vrij mag zijn): je positie zoals je GPS die geeft is in het WGS84 systeem. Dat is gebaseerd op een omwentellings-ellips (dat heet dan een ellipsoïde) die het best past bij de vorm van onze aardkloot. Hoogtes worden aangegeven ten opzichte van deze theoretische ellipsoïde. Bij ons werken we met NAP-hoogtes gebaseerd op een gemeten geoïde bij ons. Deze geoïde is een equipotentiaalvlak van gelijke zwaartekracht. Tussen twee punten op dat vlak zal water niet stromen. Nu is de zwaartekracht niet overal dezelfde dus dat vlak is niet 'vlak'. Uit metingen blijkt dat we met het nul-meter hoogte NAP vlak zo'n 43 meter boven die ellipsoïde van WGS84 zitten. Grofweg gezegd. Je kan bij http://www.rdnap.nl/algemeen/hoogte/geoide.html het naadje van de kous te weten komen. (zie vooral het fraai gekleurde kaartje!) In Noord-Groningen bij de kust is het verschil 40 meter en in Zuid Limburg groeit het tot 46 meter. Zou ik een slang vol water tussen beide plekken leggen en in Groningen zet ik de waterstand op 40 meter WGS84 (=0 meter NAP)dan zal aan het andere eind een hoogte van 46 meter WGS84 (=0 meter NAP) worden gemeten. En het water zal niet stromen. Nog zo'n leuk weetje uit de gaarkeuken van de landmeters: als je de niet-ellipsoide-achtigheid van de geoïde verwaarloosd dan zit je met de hoogte gemiddeld zo'n 14 cm fout per 20 km afstand. En omdat het voor ons zo belangrijk is om rekening te houden met waar water heen wil stromen, hebben we inmiddels de 5e Nauwkeurigheidswaterpassing achter de rug. Dat leverde 85 punten op met sub-centimeter precisie niveau.