Lex

Ik heb met verbazing dit onderwerp doorgelezen. Mijn lagere-schooltijd ligt inmiddels 50 jaar achter me, en ik weet zeker dat de volgorde van bewerken die ik daar leerde die is wat hier als de tegenwoordige wordt beschreven, dus optellen/aftrekken enerzijds en vermenigvuldigen/delen anderzijds gelijkwaardig. En dan lees ik hier dat het niet meer zo moet als 30 of 40 jaar geleden, toen optellen dus wel voor aftrekken zou zijn gegaan. Was het soms zo dat toen sommige onderwijzers zelfs de meest elementaire rekenregels niet kenden en de kinderen de grootste onzin leerden, door een verkeerde interpretatie van het krakkemikkige Meneer van Dale ezelsbruggetje?

Ik ben ook geen voorstander van tampons in een cache, maar dit is echt onzin. Een vochtabsorberend voorwerp maakt zijn omgeving droger, niet natter. Er wordt alleen vocht aangetrokken als het droger is, en het wordt droger doordat het aanwezige vocht in het absorberende voorwerp verdwijnt. Als de cache ongehinderd vocht kan aantrekken wordt hij er niet natter van. Als hij min of meer waterdicht is of niet in een kletsnatte omgeving ligt wordt hij er juist droger van. Dat is precies de reden dat bij kwetsbare apparatuur wel een zakje silicagel wordt verpakt.

Als de kompasnaald bij stilstand een verkeerde kant uitwijst en na kalibratie de goede kan het aan het volgende liggen: Na MENU/MENU/Instellen/Koers kun je onderaan een snelheid en een tijd instellen. Er wordt pas overgeschakeld naar het magnetische kompas als de snelheid van het toestel gedurende minstens die tijd onafgebroken onder die snelheid is gebleven. Als hier een lange tijd is ingevuld kijk je nog langdurig naar het normale GPS-kompas, dat bij stilstand een flauwekul aanduiding geeft. Als je kalibreert wordt het magnetische kompas onmiddellijk ingeschakeld, evenals bij aanzetten d.m.v. lang indrukken van PAGE. Probeer eens of uit- en aanzetten via PAGE helpt, en zet ook de snelheid boven de 15 km/h en de wachttijd op 5 seconden. Bovendien kun je kijken wat het effect is als hij verkeerd wijst en je het toestel ronddraait. Als hij echt verkeerd aanwijst moet hij in dezelfde verkeerde richting blijven wijzen. Als dat het geval is moet je ook bedacht zijn op een verstoring van het aardmagnetisch veld. Voor een uitgebreide uitleg van het kompas zie Kompas, hoogtemeting en barometer van de GPSmap 60CSx op de Notter-site.

De afwijking kan nog veel groter zijn dan 100 m, maar daarom moet je de hoogtemeter ook kalibreren.Als je dat netjes bijhoudt is de afwijking (enkele meters) kleiner dan die van de GPS-hoogtemeting, zeker als de ontvangstomstandigheden niet zo goed zijn. Bovendien kan je de kalibratie automatisch laten verrichten. Dan is de nauwkeurigheid wel wat geringer dan bij goede handmatige kalibratie, maar nog altijd beter dan de GPS-hoogte alleen. De vertikale miswijzing (GPS-methode) is trouwens vrijwel altijd groter dan de horizontale, 2x is een goede schatting. Natuurlijk is lang niet iedereen geïnteresseerd in nauwkeurige hoogtebepaling, maar de CSx presteert wel degelijk beter dan de Cx. En wat het kompas betreft, daar wordt vergeten dat het handig is dat de uitlezing van het kompas direct in het toestel beschikbaar is. Bovendien wordt de magnetisch bepaalde richting ook gebruikt voor het oriënteren van de kaart, positiecursor en satellietkaart. En dat weet bijna niemand. Let wel, ik zeg niet dat de CSx altijd de betere keus is. Maar wel dat je voor je € 75 verschil meer krijgt dan je denkt. Voor een uitgebreide uitleg zie Kompas, hoogtemeting en barometer van de GPSmap 60CSx op de Notter-site.

De 60CSx kan, in tegenstelling tot de 60CS, niet de baromerterstand opnemen terwijl het toestel uit staat. Als je GPS uitschakelt haal je trouwens wel een lange batterijduur, dat is dus een redelijk alternatief.

Enkele punten die me bij het doorlezen van dit draadje zijn opgevallen: 1. De barometerdruk is de luchtdruk die heerst op wat de GPSr 0 m hoogte noemt. 2. Op moderne GPSsen (zoals de 60-serie) komt die hoogte vrijwel overeen met zeeniveau, in Nederland NAP. 3. De normale barometerdruk is niet 1000 hPa maar 1013 hPa. 4. Het verloop van de lokale luchtdruk in de buurt van zeeniveau is niet 1 hPa per 10 m, maar 1 hPa per ca. 8 m. 5. Bij de berekening van de barometerdruk uit lokale luchtdruk en de hoogte wordt niet zonder meer de GPS-hoogte gebruikt. Het zit veel slimmer in elkaar. Voor een uitgebreide uitleg zie Kompas, hoogtemeting en barometer van de GPSmap 60CSx op de Notter-site.

Ik zou zeggen: volg je eigen gevoel. Mijn gevoel zegt me 'roeteren', want route is ontegenzeggelijk 'roete' in het nederlands, en het daarvan afgeleide werkwoord hoort daar eenvoudig bij. Maar voor mijn gevoel ligt het met het woord router anders omdat dat geen nederlandse afleiding is van het woord route, dat zou immers routeerder moeten zijn. Omdat het daarmee een nieuw woord is komt naar mijn gevoel de uitspraak die de ontwerper van het apparaat er aan gaf nu wel in aanmerking. In een ander draadje is de uitspraak van het merk Magellan ter sprake gekomen. Hier strijden nog sterker twee redeneringen om voorrang. Het is een merknaam, dus zou je kunnen zeggen: zeg het de makers na, Madzjellun. Maar de naam is afkomstig van het portugese Magalhaes (met een ~ boven de laatste a). Via de spaanse verbastering Magallanes is dat in het engels dus Magellan geworden, terwijl de man al meer dan 4 eeuwen welbekend is in het nederlands als Magellaan, ook wel als Maggelhaas. Hier gaat mijn voorkeur naar Magellaan omdat dat een in het nederlands vanouds bekend woord is. ++ Lex ++

Waarvoor mijn hartelijke dank! Maar laten we vooral niet vergeten dat het gebruiken van de eigen coördinaten alleen beter is als je er zeker van bent dat je precies hetzelfde uitgangspunt hebt, en er bovendien geen reden is om aan te nemen dat de coördinaten door de plaatser beter zijn vastgesteld dan door jezelf. In de andere gevallen kun je inderdaad beter de door de plaatser opgegeven coördinaten gebruiken. En dan is het maar net waar je de nadruk op legt. ++ Lex ++

Geopatra, ik ben het helemaal met je eens wat betreft true north. Pas je aan aan de plaatser, dus kies uit het ware, magnetische of kaartnoorden hetzelfde als hij, dan heb je geen kans op verkeerde correcties. Voor kaartnoorden moet je bovendien hetzelfde coördinatenstelsel kiezen, anders klopt het nog niet. En ook ik vind dat de plaatser voor het ware noorden zou moeten kiezen. Maar wat betreft de keuze uit de zelfgevonden of de opgegeven coördinaten blijf ik bij mijn stelling, nogmaals, mits je er zeker van bent dat je het goede object gemeten hebt. Het spreekt vanzelf dat het object ook voldoende klein moet zijn, dus bijvoorbeeld een bankje en niet een kerk. Je stelt dat je de mist ingaat als je bij de projectie uitgaat van een verkeerde fix. M.i. moet dat zijn, als je uitgaat van het verkeerde waypoint. Het gaat er hier om dat je wel het goede punt op aarde neemt, maar daar verkeerde coördinaten aan verbindt. Het verschil tussen de twee paren is de schuif. Als je nu de goede afstand en richting van de projectie toepast kom je uit op het goede doelpunt. Misschien doe je het minder nauwkeurig dan de maker met zijn Ozi, maar dat levert in beide methoden dezelfde fout op, zodat dat geen voorkeur voor een van beide methoden oplevert. Nu heb ik eerder opgemerkt dat als de schuif veroorzaakt door de ontvangstcondities bij het eerste waypoint 10 m E is, er meer kans is dat hij bij het tweede waypoint ook 10 m E is dan dat hij 0 m is. Dit is m.i. juist een reden temeer om de zelfgevonden coördinaten te gebruiken!Als je een systematische fout maakt, welke dan ook, dan zal je die ook bij het doelwaypoint maken. En dan geldt nog sterker dan bij de toevallige fout dat het beter is om je zelfgevonden coördinaten te nemen. Mijn stelling is dat als er een schuif is je daar zo mogelijk rekening mee moet houden bij het doelwaypoint. Als je het goede startwaypoint (fysiek) hebt en de coördinaten die de plaatser er aan toekent ken je de schuif bij het startwaypoint. Deze schuif is de beste schatting voor de schuif bij het doelwaypoint! De compensatie voor de schuif breng je eenvoudig aan door je zelfgevonden coördinaten voor het startwaypoint te gebruiken i.p.v. die van de plaatser. ++ Lex ++

Weet je zeker dat je werkelijk 'Download Waypoint File' hebt aangeklikt en niet 'Read about waypoint downloads'? Overigens heb je wel een van de daar genoemde programma's, bijvoorbeeld EasyGPS, nodig om de .loc file te kunnen gebruiken. ++ Lex ++

Je kunt natuurlijk de richtingsaanduiding op magnetisch instellen, dan worden alle richtingen aangegeven zoals een magnetisch kompas dat zou doen. Als je dat niet doet en er t.o.v. het ware noorden aangeduid wordt: Als de afwijking van het magnetisch kompas 1° W is, geeft een kompas steeds 1° meer aan dan t.o.v. het ware noorden. Van een richting van 52° magnetisch moet je dus 1° aftrekken om de ware richting 51° te krijgen. Voor dat optellen of aftrekken bestaan tal van ezelsbruggetjes, zoals: 'Van kompas naar kaart is de variatie zijn teken waard, van kaart naar kompas komt het omgekeerde teken van pas'. Maar dan moet je wel onthouden of 1° W een variatie van +1° of -1° is. Beter is daarom de visuele voorstelling: Het kompasnoorden is 1° W, voor het ware noorden geeft een kompas dus al 1° aan, dus 1° te veel, want de graden worden immers geteld vanaf N, via O, Z en W, naar N. Tenslotte de grootte van de afwijking. Toen ik een cursus op een zeilschool volgde, 45 jaar geleden, was de afwijking nog 4° W. Nu is het in het grootste deel van Nederland 1° W, maar langs de oostgrens is de afwijking al 0°. Het zal niet lang meer duren of de afwijking zal 1° O zijn. ++ Lex ++

Kijk onder Main Menu => Setup => Heading; zet Display van Cardinal Letters naar Degrees. Richtingen worden dan in graden aangeduid i.p.v. in windstreken. ++ Lex ++

Je hebt hier zeker een punt, waarom moeilijk doen als het ook makkelijk kan. Maar de nauwkeurigheid wil ook wat. Als je een richting uitpeilt is de nauwkeurigheid vast niet beter dan enkele graden. En elke graad betekent op de genoemde afstand van 516 m een afwijking van 9 m. Verder moet er een zichtlijn zijn tussen de twee punten en een kenbaar doelpunt, want als je gewoon je kompas achterna loopt wordt de afwijking nog veel groter. En dan is het nog moeilijk precies in de goede richting te lopen. Je kunt dat wel controleren door terug te meten naar het eerste waypoint, als dat tenminste zichtbaar is. Maar dat terugmeten kun je beter doen door, zoals Pyne inmiddels opmerkte, een GOTO te doen naar het eerste waypoint. Geen gedonder met zicht- en kenbaarheid, en op de grotere afstanden nog nauwkeuriger ook. ++ Lex ++

Dit is een moeilijk punt, het is ook mogelijk dat de zelf gepeilde coördinaten beter zijn dan de gegeven coördinaten van een waypoint. De gegeven coördinaten zijn inderdaad beter als de plaatser meer zorg heeft besteed aan de vaststelling dan de zoeker, of domweg betere ontvangstcondities had. Dit is echter niet zeker. Als je er van uit gaat dat je niet weet welke coördinaten beter zijn kun je beter je zelf gevonden coördinaten nemen, althans als je er zeker van bent dat je het goede object hebt gemeten. Dit omdat de meetafwijking grotendeels tijdstipgebonden is, en het om het verschil tussen de twee waypoints gaat. Als jouw coördinaten bijvoorbeeld een afwijking hebben van 10 m oost t.o.v. die van de maker, is de kans groot dat het bij het doelwaypoint ook ongeveer zo zal zijn, althans groter dan dat de onderlinge afwijking daar 0 m zal zijn. Dan heb je dus een grotere kans op het doel uit te komen met je zelfgemeten dan met de gegeven coördinaten. ++ Lex ++

Magnetisch heeft zeker met het noorden te maken, het is de richting die een magnetisch kompas aangeeft; meestal wijkt die iets af van het werkelijke noorden. In Nederland is de afwijking nu: magnetisch noord = 359°, dat is 1° W. Op een GPSr kun je bij de instellingen kiezen voor magnetisch; alle richtingen worden dan aangegeven zoals een magnetisch kompas dat ook zou doen. Als je GPSr een waypoint kan projecteren doe je dat op 52° magnetisch, of anders op 51° ware noorden, op een afstand van 516 m, uitgaande van het eerste waypoint. Eenvoudig genoeg, maar niet alle GPSr's kunnen dat. Alternatief is afstandmeting inschakelen, en dan de cursor over de kaart bewegen tot de juiste afstand en richting vanaf het oorspronkelijke waypoint worden aangegeven. Ter plekke een waypoint aanmaken, en dat is het dan. ++ Lex ++

Dat gaat nog lang niet ver genoeg! Je moet het forum zover opsplitsen dat er een aparte rubriek voor Spijkenaren (heet dat zo?) komt. Die kun je dan helemaal in je eentje volschrijven. ++ Lex ++ die natuurlijk ook een speciale maltese afdeling op het nederlandse forum wil

Mijn woordenboek geeft: een bewoner van Drenthe is een Drent. Dus respectievelijk met en zonder h. Als nieuwlichterij wordt Drenthenaar gegeven; mij klinkt dat echter vreemd in de oren, hoewel ik zelf een geboren Hagenaar ben. En tenslotte, het is 'alles wat', niet 'alles dat', want 'alles' is een onbepaald voornaamwoord. ++ Lex ++

Probeer eens of het net als bij de GPS V werkt: Zet de cursor op de 'km' en geef ENTER; dan kun je de 'km' in 'm' veranderen. Op de V werd dat systeem ingevoerd met een firmware-update - voordien kon je in 0,01 km, dus 10 meterstappen invoeren - en ik had die mogelijkheid niet in de gaten. Pas na een berichtje op het forum snapte ik het. ++ Lex ++

Heb je die nieuwe watchlist toevoegingen gedaan voor of na je het e-mailadres hebt gewijzigd? Het zou natuurlijk goed moeten gaan, maar ik kan me voorstellen dat nieuwe toevoegingen wel je nieuwe adres meekrijgen. Probeer eens of nieuwe toevoegingen wel goed gaan, in dat geval kun je je watchlist wissen en opnieuw opbouwen. Als je niet al te veel posten hebt is dat wel te doen. ++ Lex ++

Om misverstanden te voorkomen, ook mijn voorkeursinstelling is graden-minuten + WGS84. Eenvoudig omdat dat het bij geocaching gebruikte stelsel is, en je boven alles moet voorkomen dat je per ongeluk in een verkeerd stelsel invoert. Ik heb alleen willen aangeven dat in sommige omstandigheden een ander stelsel de voorkeur verdient. ++ Lex ++

RD is vooral handig als je (nederlandse) stafkaarten gebruikt, want daar staat het RD-net op. Je kunt dan coördinaten direct uit de kaart overnemen of er in plaatsen. Met OZI-explorer kun je alle kanten uit. Ook is het soms handig om coördinaten in meters te hebben i.p.v. in graden, namelijk als je er mee moet rekenen. In dat geval kun je ook UTM gebruiken. Een ander voordeel van metercoördinaten is dat het de kleinste stapjes zijn die je GPS kent, in alle andere systemen zijn de stappen groter. En ook als je niet hoeft te rekenen is het handig omdat afstanden in meters beter zijn in te schatten dan in minuten, door de verschillende waarden voor noord- en oostrichting, en de niet-decimale verdeling van de graden. Als coördinaten in graden-minuten worden opgegeven moet je ze natuurlijk in dit stelsel invoeren. En het kaartdatum moet in ieder geval overeenstemmen, anders ben je nergens. Eventueel kun je na het invoeren op een meterstelsel omschakelen, het omrekenen kun je het eenvoudigst door je geepjes (uitleg) laten doen. ++ Lex ++

Dit lijkt me inderdaad wel een goed systeem Kruimeldief. Het systeem waar ik het over had beloofde niet meer dan een richtingpijl en afstandaanduiding naar het uiteindelijke doel, afslagaanwijzingen onderweg waren er zeker niet bij. Het doeladres ging in de vorm van postcode en huisnummer, de computer vond daar dan de coördinaten bij. Ik denk dat ik er in 1997 of 1998 over gelezen heb. ++ Lex ++

Misschien heb ik het niet goed begrepen, ik heb zelf geen TomTom. Ik begrijp van Kruimeldief dat de aanwijzingen - met een foutmelding - ophouden als je je op een aan TomTom onbekende weg bevindt. In die situatie schakelt mijn jaren oude autonavigatiesysteem over op een kaart, waarop de autopositie en -rijrichting met een pijltje worden aangegeven. De wegen die hij wel kent staan op het kaartje. Daarbij staat dan de rijopdracht: rijd naar een nabije weg. Als je een bekende weg bereikt krijg je weer het scherm met over ... meter linksafslaan. Ik vind dit de beste oplossing voor de gegeven situatie. Van jou begrijp ik nu dat het kaartscherm wel blijft werken. Dat neemt mijn kritiek grotendeels weg. Als hij niet zelfstandig op de kaart overschakelt moet je het maar handmatig doen. Wat ik bedoelde is een systeem voor gebruik in een auto, niet zijnde een telefoon. Het is in principe een uitgeklede GPS, die via een GSM-verbinding een centrale computer raadpleegt voor de omzetting van het adres in coördinaten. Voor elk doel wordt er eenmalig kontakt gelegd, en dat kost dan geld. In een rijdende auto heb je het bearing-heading probleem niet. Zoals ik al zei, niet ideaal, want je weet inderdaad niet wat er voor wegen zijn tussen jou en het doel. Maar beter dan niets, je weet tenminste welke kant je op moet.Overigens vind ik het waarschijnlijk dat het systeem mislukt is en niet meer bestaat! Ikzelf zou er in ieder geval nooit aan beginnen. ++ Lex ++

Toch ben ik het hiermee niet eens. Wat voor een bos geldt geldt ook voor een nieuwbouwwijk, of als er domweg een weggetje ontbreekt op de kaart. Een aanwijzing voor een route rechtstreeks van het dichtstbijzijnde punt op een bekende weg naar het doel mag dan gebrekkig zijn, het is beter dan niets. En TomTom geeft niet alleen geen aanwijzingen, ik begrijp zelfs dat de eigen-positieaanduiding ophoudt, als zijnde onbetrouwbaar. Er is trouwens een systeem (geweest?) waarbij je via een mobiele-telefoonverbinding een adres kunt opgeven, waarna je een richtingspijl en afstand tot het doel krijgt voorgeschoteld, net als op een GPS. Je moet dan zelf maar kijken welke straten je dichter bij het doel brengen. Niet ideaal, maar beter dan niets. En dat geldt ook voor het ontbrekende laatste stukje in een autonavigatieprogramma als TomTom. ++ Lex ++

Is echter niet logisch! Het zou ook kunnen op de manier van MapSource: via de weg naar het dichtstbijzijnde punt op een weg, en vervolgens loodrecht op de weg het bos in tot op de doelplek zelf. De Garmin GPS V doet het ook zo. ++ Lex ++